دسته بندی انواع تست ها از نظر نوع سوال، زمان پاسخ به آن سوال و بازه مطالعاتی، متفاوت است. یعنی مجموعه همه اینها نشون میده هر تستی یه کارایی خاصی داره و با توجه به اون کارایی مشخص میشه. تقسیم بندی تست ها و روش های مختلف تست زنی معمولا به سه صورت تست آموزشی، تست سنجشی و تست پوششی شناخته می شود.

تست آموزشی

به صورت کلی برای هر تست میتونیم یک مقدار زمان استاندارد برای دانش اموز قائل باشیم، که به اون تست پاسخ بده. اما تست آموزشی از این جهت که جزئی از فرایند آموزش محسوب میشه و هدفش یادگیری فرده نه سنجیدن یا مرور کردن و رفع اشکال، میتونه از نظر پیچیدگی همخوانی با کنکور نداشته باشه، همچنین صرفا متناسب با درسنامه اون مبحث باشه. یعنی تست آموزشی هر مبحث جزئی از درسنامه اونه. در این نوع از تست ها تکنیک های تست زنی مورد استفاده از قرار می گیرد. بنا براین تست های آموزشی قسمت مهمی از برنامه مطالعاتی فرد قرار می گیرد، در اصل جزئی از زمان مطالعه اولیه درس مورد نظر است.

درصدگیری تست آموزشی

درصدگیری از این تست ها انجام نمیشه. گرچه اگر دانش اموزی در حل این تست ها مشکل داشته باشه، یعنی اون مبحث رو به خوبی یادنگرفته و باید مشکلاتش رو بفهمه و اصلاح کنه. اما درصد گیری و سنجش از این تست ها درست نیست. زمان حل این نوع تست ها هم کوتاه نیست.

زمان تست آموزشی

گاهی اوقات به اشتباه بعضی مشاورین میگویند اصلا در تست آموزشی زمان مهم نیست، اما درست این است که زمان حل این نوع سوالات با توجه به مبحث و سختی سوالات بیشتر از سایر تست هاست. قطعا قرار نیست دانش آموزی یک ساعت زمان برای حل یک تست آموزشی بگذارد. زمان استاندارد برای تست های آموزشی جزئی از بازه مطالعه دروس است. یعنی با توجه به سختی آن مبحث و سطح پایه ای فرد در آن، باید تعداد تست و زمان مطالعه را متناسب کرد. اما زمان حل هر سوال نهایتا تا 5 بیشتر نباید باشد.

تست آموزشی بلافاصله بعد از مطالعه مبحث است. بنابراین استراحتی بین مطالعه و زدن تست آموزشی نیست. بلکه بلافاصله بعد از فرایند آموزش و مبحث به مبحث باید باشد. از هر تیپ تست در هر مبحث باید حداقل 1 تست آموزشی قرار داده شود. سطح این تست ها بالاتر از سوالات کنکور است. تست آموزشی نیازی به تکرار در بازه های مرور ندارد. اما اگر تیپ های مختلف در همان موقع اموزش حل شود بهتر است.

تست سنجشی

از نظر زمانی باید در زمان استاندارد حل سوالات اوون درس مطابق کنکور باشه. باید این تست ها درصد گیری بشن. بلافاصله بعد از خواندن درسنامه نباید تست سنجشی زد. حداقل یک استراحت 15 دقیقه ای باید انجام شود. تعداد تست های سنجشی هر مبحث متناسب با سختی و بودجه بندی مبحث و نیز سطح دانش آموزش بستگی دارد. سطح این سوالات باید مجموعی از سوالات آسان، متوسط و سخت باشد.

موضوع تست سنجشی میتواند از مباحث مختلف باشد یعنی میتواند ترکیبی از مباحث مطالعه شده باشد و فقط به یک موضوع محدود نشود.

تست پوششی

تست پوششی در واقع در فرایند مرور اتفاق میفته. به نوعی مرور تست محور. در باره اهمیت مرور در مبحث کندخوانی توضیح داده شد. اگر دانش آموز علاوه بر مباحثی که در برنامه هفتگی اش باید پیش روی کند، از مباحث قبل علاوه بر مرور تعدادی تست مرور محور بزند و با تحلیل تست نواقص کارش را شناسایی و رفع کند، میتواند نتیجه بهتری را کسب کند. علاوه بر این برای دانش آموزانی که با مشکل وسواس مطالعاتی مواجه هستند نیز میتواند کمک کننده باشد.

ویژگی های تست پوششی

تست پوششی مانند تست سنجشی زمان دار است. از آن باید درصدگیری کرد و در صورت دیدن درصدهای پایین مجددا در برنامه روزهای بعد( بعد از تحلیل سوال) قرارداد. و اگر مشکل رفع نشد مطالعه درسنامه قسمت هایی که مجدد مشکل رفع نشده را در برنامه قرار داد( نه همه مبحث) . فاصله زمانی این تست ها از فرایند آموزش متغیر است چون چندین بار و در بازه های مختلف باید مرور انجام شود. تعداد تست های پوششی از تست های آموزشی بیشتر و از تست های سنجشی کمتر باید در برنامه باشد. ( مثلا اگر برای تست های سنجشی یک مبحث 30 تست در روزی که مطالعه صورت گرفته قرار داده شده و کلا 100 تست از آن مبحث وجود دارد، میتوان در بازه های مختلف از تیپ های مختلف 5 تا 5 تا و 10 تا 10 تا از تست های باقی مانده قرار داد )

سطح سختی تست پوششی

سطح سوالات این تست ها هم میبایست متنوع باشد و موضوع آن میتواند ترکیبی از مبحثی که مرور میکند و یا تک مبحث باشد.

توجه کنید…

همه تست ها و حتی سوالات تشریحی در یک نکته حیاتی مشترک هستند، تحلیل تست. اگر قرار است هر کدام از این انواع تست تحلیل نشود بهتر است وقت دانش آموز را بیهوده برای حل سوال نگیریم. پس قسمت مشترک همه اینها تحلیل سوال است.